In 1935..

..werden passagiers en vracht vaak door de lucht vervoerd met de DC-3, een zeer succesvol vliegtuig gebouwd door Douglas Aircraft Company. Na de 2e wereldoorlog groeide de behoefte om passagiers door de lucht te vervoeren en wereldwijd waren vliegtuigbouwers bezig met het ontwikkelen van een potentiele opvolger van de DC3.

Fokker, de Nederlandse vliegtuigbouwer, was er daar ook een van. Een aantal bevlogen ontwerpers en engineers kwamen met een zeer gewaagd plan: het ontwerp van een vliegtuig dat sterk afweek van de gebruikelijke vorm en techniek. Het nieuwe vliegtuig moest namelijk veel beter worden dan de DC-3: krachtiger, lichter en goedkoper. Ook voor passagiers moest het veel meer comfort gaan bieden. Makkelijker gezegd dan gedaan, want Fokker had niet echt ervaring op het vlak van de grotere passagiers vliegtuigen.

Spannende keuzes..

In het gedurfde ontwerp wilde Fokker geen zuigermotoren meer gebruiken maar turboprops. Hoewel zuigermotoren goedkoop waren in bedrijf en onderhoud waren ze in de ogen van Fokker niet krachtig genoeg. Zo waren de veiligheid eisen voor vliegtuigen best hoog, want het toestel moest op 1 motor kunnen opstijgen, vliegen en landen. Daarnaast waren zuigermotoren op grotere hoogtes minder krachtig. 

Daarom koos Fokker voor zogenaamde turboprop motoren: deze hadden minder bewegende delen, waren veel krachtiger, boden meer comfort omdat ze minder vibreerden en waren ze ook nog eens betrouwbaarder.

Gewaagde gok..

In 1955 was dit best een grote gok want in de praktijk vlogen er nog nauwelijks turboprop aangedreven vliegtuigen (in 1953 was de Vickers Type 701 Viscount het eerste passagiersvliegtuig met turboprop motoren). Veel concurrenten dachten dan ook dat turboprop motoren onbetrouwbaar waren. De praktijk bewees jaren later dat de turboprop toestellen juist veel betrouwbaarder waren.

Een andere innovatie was het plaatsen van de vleugels boven de romp. Dit zou zorgen voor minder luchtweerstand en maakte het mogelijk om langere propeller bladen te gebruiken. Een grotere propeller heeft als voordeel dat er meer kracht bij minder toeren kan worden geleverd.

Ook had dit het voordeel dat het landingsgestel in de gondel achter de motor kon worden ingetrokken, wat ook weer het voordeel van minder luchtweerstand had.
Het nadeel van een bovendekker was dat er langere en daardoor zwaardere landingspoten nodig waren. Om te zorgen dat ze niet al te lang werden werd de romp aan de onderkant wat platter gemaakt. Ook dat was wel een risicio, want een cylindervorm is voor een drukcabine het beste.

Een gelijmd vliegtuig?

Een andere zeer belangrijke innovatie was het lijmen van de huidplaten in plaats van klinken. Hierdoor werd het vliegtuig niet alleen lichter maar was het ook veel gestroomlijnder, waardoor de luchtweerstand weer afnam.

Het lijmen bracht wel weer meer uitdagingen want metaallijmen was vrij nieuw. Fokker ontwikkelde een eigen methode waarbij lijm werd uitgehard in een autoclaaf. Nadeel was weer dat Fokker zelf een methode moest bedenken om de gelijmde delen te kunnen inspecteren; hiervoor werd een eigen meettoestel ontwikkeld, de Fokker bondtester. Deze wordt heden ten dage nog steeds onder die naam gebruikt.

De proefvlucht